We komen allen uit Gogols mantel voort. (Dostojewski)
Gogol’s personage komt tot leven.
Het verhaal “De dagboek van een Gek” van Nikolay Gogol, de beroemde schrijver van Russische literatuur, staat nu op het podium.
De Vlaamse acteur Arif Hakan brengt met zijn eenmansvoorstelling het beroemde verhaal van Gogol op het podium.
Het stuk, dat zich afspeelt in de stad Sint-Petersburg in Rusland in 1830, vertelt het verhaal van een ambtenaar die niet kan omgaan met de realiteit waarin hij leeft en geleidelijk aan gek wordt.
Het verhaal vindt plaats tijdens het bewind van tsaar Nicolaas I. In de periode dat de staatsdruk tot op het bot werd gevoeld, werden er veel nieuwe overheidsinstanties geopend om het gezag van de staat te consolideren. Daarom was er een grote behoefte aan ambtenaren. Deze behoefte werd voorzien door de dorpelingen die niet eens geschoold waren. Sommige dorpelingen werden aangeworven, kregen een korte opleiding van een paar maanden, leerden lezen en schrijven en werden ambtenaar.
Onze held, Poprichev, vond op deze manier een job en is een ambtenaar van de laagste klasse. Hij wordt voortdurend onderdrukt, vernederd en belachelijk gemaakt door andere universitair afgestudeerde ambtenaren en de afdelingshoofd. Zelfs het bedienend personeel en de loopjongens nemen hem niet serieus. Poprichev is tevens ook tot over zijn oren verliefd op de mooie dochter van de algemeen directeur, Sophie.
Poprichev is tegelijkertijd ook een schizofrene patiënt. Natuurlijk is hij zich, zoals meeste schizofrene patiënten, hier niet van bewust. Hij gelooft dat honden praten, onderling brieven uitwisselen en zelfs een spionagenetwerk opzetten dat voor de staat werkt.
Als hij hoort dat Sophie, op wie hij verliefd is , gaat trouwen met een generaal, kan hij de situatie waarin hij zich bevindt niet langer verdragen. Hij begint langzaam aan gek te worden. Hij bouwt een denkbeeldige wereld op waar hij een koning is en begint daar in te leven. Hij is nu de koning van Spanje.
Nikolay Gogol is de eerste schrijver van de sociaal-realistische beweging. Terwijl superhelden en buitengewone mensen werden beschreven in de tot dan toe geschreven literaire werken, vertelde Nikolay Gogol voor het eerst het verhaal van gewone mensen, bijvoorbeeld een kleine ambtenaar.
Gogol legt in zijn werken ook de nadruk op de positie van de staat van Rusland in die tijd, de levensstijl van de adel, de Russische bureaucratie en de ellende van de gewone burgers als gevolg daarvan.
En dat is precies de reden waarom Dostojewski zei: “We komen allen uit Gogols mantel voort”.
En nu is Gogol in Vlaanderen !
Het toneelstuk “De Dagboek van een Gek” staat nu op het podium als eenmansvoorstelling onder leiding van Vedat Gültekin met een natuurlijke (puur) acteerwerk van Arif Hakan. Alle andere Russische realistische schrijvers zoals Dostojewski, Tolstoj en Tsjechov hebben deze door Gogol geopende weg gevolgd.
Arif Hakan,die gedurende een jaar voor de voorstelling observeerde in een psychiatrische instelling, vertelt het verhaal van een man die stap voor stap gek werd.
